2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunun 8. maddesi gereğince “Uzlaşma/ Satın Alma” yönteminin uygulanması zorunludur. Bununla birlikte kamu kurum ve kuruluşları kamulaştırmaya konu yatırımın özelliğine göre gerekçelendirerek yasanın 27. maddesi uyarınca “Acele Kamulaştırma” uygulaması yapmaktadır.

Yukarıda belirtilen süreçlerin tamamında “kamulaştırma bedelinin” nasıl belirleneceği ise 11. Madde ile düzenlenmiştir. Türk kamulaştırma mevzuatı gereğince tarım arazilerinde (kadastro parseli) gelir metodu, yapı-bina kamulaştırmasında resmi birim fiyatları, yapı maliyet hesabı ve yıpranma payını ve arsalar (imar parseli) için emsal satış değeri metodu yoluyla bedel belirlenir.

EBRD standartlarına göre yatırım nedeniyle etkilenecek taşınmaz maliklerinin tespiti ile bunların ne ölçüde etkileneceklerinin ve etkinin ne ölçüde tazmin edileceği huşularının raporlanması gerekmektedir. Söz konusu yatırım nedeniyle, konut veya elde ettiği gelir düzeyinde değişiklik meydana getirilerek (fiziksel, ekonomik yeniden yerleşim) etkilenen tüm taşınmaz malikleri için konut, gelir getirici iş veya diğer tazminatların hesaplanması /belirlenmesi gerekmektedir.

DEĞERLENDİRMEYE ESAS VERİLER

1. Proje güzergahında edinilmesine ihtiyaç duyulan (kamulaştırma yoluyla edinilecek) taşınmazlara ilişkin sayısal veri.

1.1. Özel mülkiyete konu taşınmaz listesi

1.2. Excel halinde taşınmazlara ilişkin güncel tapu kayıt verileri

•İl/ilçe
•Mahalle/Köy
•Ada/Parsel No
•Taşınmazın niteliği
•Toplam alan (m2)
•Kamulaştırılan alan (m2)
•Malik/mirasçı bilgisi
•Parsel bazında şerh/beyan ve haklara ilişkin bilgiler

1.3. Taşınmazların tamamı üzerinde yapı, müştemilat, ürün tespitlerine ilişkin veri.

1.4. Kamulaştırma güzergah genişliğini gösterir şekilde sayısal ortamda onaylı güzergah haritası (Kamulaştırma planı)

2. EBRD PR5 ile belirlenen standartlara uygun olarak; taşınmazları etkilenen (yeniden yerleşim, fiziksel/ekonomik yer değiştirme ve varlık/gelir/ geçim kaybı) kişilere ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan tespitler. (Söz konusu kayıpların varlığı halinde PR5 standartlarına uygun olarak kamulaştırma bedeli dışındaki tazminatlar konusunda değerlendirme yapmaya yarayacak veri)

3. Kamulaştırma bedellerine ilişkin Kıymet takdir raporlarından, (arsa, arazi ve yapı konut/işyeri) olacak şekilde birer örnek, Excel formatında ve tüm kapsam ve detayları içerir ayrıntılı veri.

4. Acele Kamulaştırma uygulaması yapılmışsa bunlara ilişkin örnek bilirkişi raporu. (arsa, arazi ve yapı konut/işyeri )

5. Kamu arazilerinde (orman, mera, hazine, diğer kamu kurum ve kuruluşları adına tapuda kayıtlı taşınmazlar) kullanıcı veya işgalci tespitine ilişkin yapılan çalışmanın ayrıntılı listesi, çalışma yapılmadıysa buna ilişkin kurum görüşü.